Εφαρμογή σε αρκετές χώρες έχει ένα δίπλωμα οδήγησης που ψαλιδίζει τις ελευθερίες των νέων οδηγών, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να ενισχυθεί η οδική ασφάλεια.

Σχετικά ξεκάθαρο είναι το τοπίο γύρω από τις άδειες οδήγησης στη χώρα μας. Όσοι επιθυμούν να κάτσουν πίσω από το τιμόνι ενός επιβατικού ΙΧ οφείλουν να αποκτήσουν το δίπλωμα οδήγησης κατηγορίας Β, το οποίο απαιτεί -μεταξύ άλλων- την προσκόμιση μιας σειράς δικαιολογητικών, τη συμπλήρωση του 18ου έτους ηλικίας (σ.σ. υπάρχει και η συνοδευόμενη άδεια οδήγησης από τα 17 έτη), και την παρακολούθηση συγκεκριμένου αριθμού θεωρητικών και πρακτικών μαθημάτων.

Εφόσον ολοκληρωθεί η παραπάνω διαδικασία, και ο νέος οδηγός λάβει το δίπλωμα στα χέρια του, μπορεί να κυκλοφορεί κανονικά στο οδικό δίκτυο, υπακούοντας στους ίδιους κανόνες που ίσχυουν και για τους πιο έμπειρους οδηγούς.

Σε ορισμένες χώρες, ωστόσο, υφίσταται μια άδεια οδήγησης που παρέχει στον κάτοχό της περιορισμένο φάσμα ελευθεριών, συγκριτικά με αυτές που απολαμβάνουν οι πιο έμπειροι οδηγοί. Πρόκειται για το Graduated Driving License (GDL), το οποίο μπορούμε να το μεταφράσουμε στα ελληνικά ως «σταδιακά αναβαθμιζόμενο δίπλωμα οδήγησης». Στις παρακάτω γραμμές θα εξηγήσουμε όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τη συγκεκριμένη άδεια οδήγησης, συμπεριλαμβανομένου του λόγου πίσω από την εφαρμογή του σε πολλές χώρες.

Τι είναι το GDL

Όλα ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1980, όταν ορισμένοι ειδικοί στην οδική ασφάλεια θεώρησαν ότι για να μειωθεί ο μεγάλος αριθμός τροχαίων ατυχημάτων με εμπλεκόμενους νέους οδηγούς έπρεπε να εφαρμοστεί το Graduated Driving License.

Πρόκειται για μια ιδέα που δεν πέρασε απαρατήρητη, ενώ σήμερα έχει καθιερωθεί σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ, περιοχές του Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία, την Αυστραλία και τη Σουηδία.

Ανά περιοχή, το GDL μπορεί να έχει διαφορετικές εκδοχές και εφαρμογές, αλλά συνήθως συνεπάγεται το ψαλίδισμα των ελευθεριών των νέων οδηγών. Ειδικότερα, επιβάλλει μια «δοκιμαστική περιόδο» στους νέους κατόχους διπλωμάτων οδήγησης, κατά την οποία ισχύουν ορισμένοι περιορισμοί, όπως η απαγόρευση οδήγησης τη νύχτα, η απαγόρευση κατανάλωσης αλκοοόλ και οι περιορισμοί όσον αφορά τον αριθμό των συνομήλικων επιβατών.

Μόλις παρέλθει αυτή η δοκιμαστική περίοδος, οι περιορισμοί αίρονται και οι οδηγοί -δεδομένου ότι έχουν αποκτήσει εμπειρία πίσω από το τιμόνι- απολαμβάνουν τις ίδιες ελευθερίες με τους υπόλοιπους.

Μείωση τροχαίων ατυχημάτων

Η εφαρμογή του Graduated Driving License εξετάστηκε ενδελεχώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο, με την πρώην πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να ζητάει το 2018 από το Υπουργείο Μεταφορών της χώρας να προχωρήσει σε σχετική ρύθμιση. Το υπουργείο, ωστόσο, απέρριψε την πρόταση και περιορίστηκε στην αναδιάρθρωση των μαθημάτων οδήγησης, με στόχο την ενίσχυση της εκπαίδευσης των νέων οδηγών.

Κάποιες από τις προτάσεις αφορούσαν σε περιορισμούς σχετικά με τον αριθμό των επιβατών και το ανώτατο όριο οδήγησης, υποχρεωτικότητα τοποθέτησης ειδικής πινακίδας στο όχημα, απαγόρευση οδήγησης τη νύχτα και απαγόρευση οδήγησης γρήγορων αυτοκινήτων.

Η συζήτηση, ωστόσο, για το GDL συνεχίζει να βρίσκεται στο προσκήνιο. Τελευταία αναφορά σε αυτό το άγνωστο στα μέρη μας δίπλωμα οδήγησης έκανε ο βρετανικός οργανισμός IAM RoadSmart, ο οποίος επικεντρώνεται στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.

Σύμφωνα με στοιχεία του οργανισμού, η οδηγοί ηλικίας 17-25 ετών αντιπροσωπεύουν το 38% των παραβάσεων για επικίνδυνη οδήγηση, παρόλο που η συγκεκριμένη ηλιακή ομάδα αντιστοιχεί μόλις στο 7% των κατόχων άδειας οδήγησης.

Η μεγάλη συχνότητα τέλεσης σοβαρών τροχαίων παραβάσεων από τους νέους οδηγούς προκαλεί προβληματισμό στην IAM RoadSmart η οποία ζητάει την εισαγωγή του σταδιακά αναβαθμιζόμενου διπλώματος οδήγησης.

Παράλληλα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, οι νεαροί άνδρες ηλικίας 17-24 ετών έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να σκοτωθούν ή να τραυματιστούν σοβαρά σε σύγκριση με τους υπόλοιπους οδηγούς αυτοκινήτων.

«Κάτι δεν πάει καλά με τα πρότυπα οδήγησης μεταξύ των νεότερων οδηγών, αφού τώρα ευθύνονται για πάνω από το ένα τρίτο όλων των νέων παραβάσεων για επικίνδυνη, οδήγηση, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν μόνο ένα μικρό ποσοστό των συνολικών κατόχων αδειών οδήγησης», αναφέρει ο οργανισμός.

«Ελπίζουμε ότι η κυβέρνηση θα εξετάσει σοβαρά τα πλεονεκτήματα της εισαγωγής ενός συστήματος σταδιακά αναβαθμιζόμενης άδειας οδήγησης, ως μέρος της μελλοντικής στρατηγικής της για την οδική ασφάλεια, και ενός συστήματος που θα επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ του να έχουν οι νέοι οδηγοί πρόσβαση στην κινητικότητα που χρειάζονται, και του να είναι όσο το δυνατόν πιο ασφαλείς».

Διαβάστε επίσης