Παρότι τα σύγχρονα αυτοκίνητα εμπλουτίζονται με όλο και περισσότερες τεχνολογίες υποβοήθησης της οδήγησης, και γίνονται ασφαλέστερα από ποτέ, τα στοιχεία για τα δυστυχήματα στους δρόμους γίνονται όλο και πιο ανησυχητικά.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, έχουν επενδύσει βαρέως τις δύο τελευταίες δεκαετίες στη δραστική βελτίωση της παθητικής και ενεργητικής ασφάλειας - τοποθετώντας ακόμα και στις βασικές εκδόσεις και των πιο οικονομικών τους μοντέλων πλειάδα από ηλεκτρικά συστήματα ελέγχου της συμπεριφοράς και υποβοήθησης της οδήγησης.

Παρόλα αυτά, σύμφωνα με την αμερικανική αρχή οδικής ασφάλειας NHTSA, τους πρώτους 9 μήνες του 2021 οι ζωές που χάθηκαν στο δρόμο ήταν κατά 12% περισσότερες σε σχέση με το ίδιο διάστημα του προηγούμενου έτους. Τα τροχαία δυστυχήματα στοίχισαν τη ζωή σε 31.720 Αμερικανούς.

Το ακόμη πιο ανησυχητικό στις ΗΠΑ είναι πως αυτό το 12% είναι το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης από χρόνο σε χρόνο στην ιστορία, από τότε που καταγράφονται επίσημα τα τροχαία δυστυχήματα. Στην Ελλάδα, τα τροχαία ατυχήματα έχουν αυξητική τάση τους τελευταίους μήνες, αλλά το ποσοστό θανάτων σημειώνει μείωση - αν και ελάχιστη.

Τι συμβαίνει και παρατηρείται τέτοια αύξηση των ζωών που χάνονται στην άσφαλτο; Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν ότι μια πρώτη σημαντική αιτία ήταν η αύξηση της κυκλοφορίας σε σχέση με το 2020, που η ανθρωπότητα βρισκόταν σε μεγάλο ποσοστό σε κατάσταση καραντίνας ή περιορισμένων μετακινήσεων λόγω της πανδημίας.

Η εθνική αρχή αυτοκινητοδρόμων των ΗΠΑ υπολόγισε ότι τους πρώτους 9 μήνες του 2021 οι Αμερικανοί κάλυψαν συνολικά 244 δισεκατομμύρια μίλια (393 δισ. χιλιόμετρα), σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 11,7% σε σχέση με το 2020. Για κάθε 100 εκατομμύρια μίλια, το ποσοστό θνησιμότητας από τροχαία δυστυχήματα αυξήθηκε από 1,35 και 1,36 - και σε 38 από τις 50 Πολιτείες σημειώθηκε αύξηση των θανάτων.

Πέραν της αύξησης, όμως, των διανυθέντων αποστάσεων, ο σημαντικότερος λόγος των δυστυχημάτων είναι η ελλιπής προσοχή των οδηγών - που συνδέεται ενίοτε με το γεγονός ότι βασίζονται περισσότερο στην επίδραση των ηλεκτρονικών συστημάτων υποβοήθησης, τα οποία με τη σειρά τους δεν αποδίδουν πάντα κατά το δοκούν.

Τα ηλεκτρονικά συστήματα είναι αναμφίβολα χρήσιμα, και σωτήρια σε αρκετές περιπτώσεις, ωστόσο τελευταίες μελέτες αποδεικνύουν ότι οι οδηγοί αναπτύσσουν βασισμένοι σε αυτά μια ψευδή αίσθηση σιγουριάς - ότι τα θεωρούν όλο και πιο συχνά αρκετά για να προβλέψουν και να αποτρέψουν ένα ατύχημα.

Τα αποτελέσματα αυτής της σιγουριάς είναι συχνά τραγικά, όπως έδειξε και το πρόσφατο δυστύχημα που συνέβη στις ΗΠΑ όταν ένα Tesla με το σύστημα Autopilot παραβίασε τον κόκκινο σηματοδότη, προκαλώντας το θάνατο των δύο επιβατών ενός διερχόμενου αυτοκινήτου. Αυτό, αν μη τι άλλο, αποδεικνύει την ανάγκη να δείχνουν οι οδηγοί απαρέγκλιτη προσοχή στο δρόμο σε κάθε στιγμή, και να μην ασχολούνται με οτιδήποτε άλλο (κυρίως με το κινητό τους τηλέφωνο) εν κινήσει.

Αλλά αποδεικνύει και την υποχρέωση των κατασκευαστών να συνεχίσουν με ταχείς ρυθμούς την εξέλιξη των συστημάτων ημι-αυτόνομης οδήγησης, τα οποία με ιδιαίτερη θέρμη προβάλλουν ως στοιχεία εξοπλισμού των αυτοκινήτων τους.

Πρόσφατη έρευνα του αμερικανικού συνδέσμου αυτοκινήτου (ΑΑΑ) μελέτησε προσεκτικά την αποδοτικότητα των τελευταίας τεχνολογίας συστημάτων υποβοήθησης της οδήγησης. Και σύμφωνα με την ανακοίνωση του συνδέσμου, «ακόμα και μετά από πολλαπλές ενδείξεις [που έλαβαν] για ελλιπή προσοχή του οδηγού, τα συστήματα αρκετές φορές απέτυχαν να αποσυνδέσουν τις λειτουργίες ημι-αυτόνομης οδήγησης και να αναγκάσουν τον οδηγό να πάρει τον έλεγχο του τιμονιού και να εφιστήσει την προσοχή του».

Επίσης, αντίστοιχη μελέτη με τη χρήση ανδρείκελων σε δοκιμές έδειξε ότι σε σκοτεινούς δρόμους πολλά συστήματα ανίχνευσης πεζών δεν είναι αποδοτικά, και ότι η τεχνολογία δεν περιόρισε τις πιθανότητες να παρασυρθεί ένας πεζός με ταχύτητα 80 km/h.

Τα αυτοκίνητα γίνονται όλο και εξυπνότερα, και πολλές φορές δρουν πιο σωστά, πιο γρήγορα και πιο αποδοτικά από όσο θα μπορούσε να το κάνει ένας οδηγός. Όμως, δεν δρουν πάντοτε έτσι. Ορισμένες φορές, μάλιστα, δεν δρουν καθόλου. Κι αυτές τις φορές, ο οδηγός που δεν προσέχει στο δρόμο δεν έχει καμία απολύτως διαφορά με έναν οδηγό που έχει αποκοιμηθεί στο τιμόνι.

Διαβάστε επίσης