Τι αναφέρει η Επιστημονική Επιτροπή Μεταφορών του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων.
Αναξιοποίητα στοιχεία, μη επικαιροποίηση δεδομένων, έλλειψη νέων οδικών αξόνων αλλά και ενημέρωσης είναι μερικά από τα βασικά στοιχεία που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την οδική ασφάλεια στην Ελλάδα και να μειώσουν τα τροχαία δυστυχήματα κατά 50% έως το 2023.
Μάλιστα ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής μεταφορών κ. Αποστολέρης Κωνσταντίνος μιλώντας στην ημερίδα του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων τόνισε την ανάγκη αναθεώρησης και επικαιροποίησης των Τεχνικών οδηγιών οι οποίες στην Ελλάδα έχουν να αναπροσαρμοστούν από το 2001 ενώ η αμέσως προηγούμενη πραγματοποιήθηκε το διάστημα 1960-1962!
BUY NOW
Αντίθετα τη Γερμανία η τελευταία αναθεώρηση των τεχνικών οδηγιών έγινε το 2012 και η νέα αναμένεται φέτος ενώ στις ΗΠΑ έγινε το 2018 και φέτος αναμένεται επίσης η επόμενη.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής Μεταφορών είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να δρομολογηθούν:
-Η αναθεώρηση των υφιστάμενων οδηγιών σύνταξης μελετών (ΟΜΟΕ-Χ, Δ, ΚΑΟ, ΣΕΕΟ, κ.ά.) και η επικαιροποιηση και έγκριση των μη εγκεκριμένων (ΟΜΟΕ-ΙΚ, ΑΚ, Κ3, ΕπΟΑ, ΚΚΟ, κ.ά.)
-Η σύνταξη πρόσθετων οδηγιών που δεν έχουν μέχρι σήμερα εκπονηθεί (π.χ. κυκλοφοριακές μελέτες, μελέτες οδοστρωμάτων, μελέτες φωτεινής σηματοδότησης, κ.ά.)
-Η σύνταξη κανονισμών κατασκευής οδικών έργων και αξιολόγηση και επέκταση κανονισμών που αφορούν στην ποιότητα των υλικών, τις μεθόδους κατασκευής και τις προδιαγραφές ασφαλείας.
-Η σύνταξη κανονισμών για την συντήρηση και τη λειτουργία των οδικών υποδομών.
Σύμφωνα με την κ. Αποστολέρη η ύπαρξη ποιότητας και επίκαιρων προδιαγραφών αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την άρτια εκπόνηση κάθε είδους μελέτης καθώς επίσης και για την άρτια κατασκευή, την ασφαλή λειτουργία και τακτική συντήρηση κάθε οδικού έργου.
Στάσιμη η οδική ασφάλεια
Ιδιαίτερη αναφορά στα τροχαία δυστυχήματα και ατυχήματα έκανε ο κ. Αποστολέρης τονίζοντας με έμφαση ότι παρά τις καλές επιδόσεις της Ελλάδα στο παρελθόν σήμερα φαίνεται ότι καταγράφεται μία στασιμότητα στον τομέα της οδικής ασφάλειας.
Πιο συγκεκριμένα από το 2017 τα τροχαία ατυχήματα ανήλθαν σε λίγο πάνω από τις 10.800 μονάδες και το 2023 ο αντίστοιχος αριθμός κυμάνθηκε σε πάνω από 10.700 μονάδες. Δηλαδή ο αριθμός των τροχαίων ατυχημάτων μειώθηκε ελάχιστα με ότι και αν σημαίνει αυτό για την οδική ασφάλεια.
Υπενθύμισε μάλιστα ότι ο στόχος της Ελλάδας είναι το 2030 να καταγράψει μείωση 50% των νεκρών και βαριά τραυματισμένων από οδικά τροχαία.
Έμφαση στις νέες οδικές υποδομές
Τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής Μεταφορών έχουν συμφωνήσει ότι είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να δρομολογηθεί ένας στρατηγικός σχεδιασμός για την επόμενη 30ετία που θα περιλαμβάνει όλα τα συστήματα μεταφορών (οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες, ΜΜΜ, λιμάνια, αεροδρόμια, κ.λπ.) όπου για τις οδικές μεταφορές θα εξεταστούν ενδεικτικά και όχι περιοριστικά:
-Παρακάμψεις μεγάλων πόλεων, κωμοπόλεων, οικισμών, χωριών.
-Αναβάθμιση οδικού δικτύου σύνδεσης μεγάλων πόλεων έλξης.
-Νέο οδικό δίκτυο σε περιοχές έντονης ανάπτυξης (κυρίως τουριστικής), όπως είναι η Ανατολική Πελοπόννησις.
-Αναβάθμιση του υφιστάμενου οδικού δικτύου νήσων.
Πρώτη προτεραιότητα ωστόσο σύμφωνα με τους συγκοινωνιολόγους είναι η συντήρηση των υφιστάμενων οδικών υποδομών και δεύτερη προτεραιότητα η διαχείριση της κυκλοφορίας με τη χρήση έξυπνων συστημάτων.
Άλλωστε το 55% των θανάτων από οδικά ατυχήματα συμβαίνουν σε υπεραστικό δίκτυο εκτός αυτοκινητοδρόμων οπότε θεωρείται επιτακτική ανάγκη να εκπονηθούν μελέτες επιθεώρησης οδικής ασφάλειας σε όλους του Δήμους της χώρας.
Αναξιοποίητες τεχνικές οδηγίες από το 2006
Αναξιοποίητες μένουν από το 2006 οι τεχνικές οδηγίες καθορισμού ορίων ταχύτητας στο εθνικό οδικό δίκτυο σύμφωνα με τον κ. Αποστολέρη. Ο καθορισμός αντιπροσωπευτικών επιτρεπόμενων ορίων ταχύτητας αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες καθορισμού του παρεχόμενου επιπέδου οδικής ασφάλειας.
Σήμερα στην πλειοψηφία των οδικών αξόνων, το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας δεν είναι σαφές καθώς η κατακόρυφη σήμανση είναι ανεπαρκής ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου το αναγραφόμενο όριο στις πινακίδες του ΚΟΚ είναι σημαντικά μεγαλύτερο από αυτό που επιτρέπουν τα υφιστάμενα γεωμετρικά χαρακτηριστικά του οδικού δικτύου.
Για την εφαρμογή του νέου ορίου των 30 χλμ./ώρα απαιτείται μελέτη και κατάλληλη συμπληρωματική σήμανση που να καθορίζει ποιοι δρόμοι δεν θα έχουν όριο 30 χλμ./ώρα αλλά 40 ή 50 χλμ./ώρα.
Επίσης η εφαρμογή μειωμένων ορίων ταχύτητας θα πρέπει να συνοδεύεται από κάμερες, βελτιώσεις την υποδομή, υπερυψωμένες διασταυρώσεις, κ.ά.
Καταγραφή ατυχημάτων σε βάση δεδομένων
Η βάση δεδομένων οδικών ατυχημάτων της ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να εκσυγχρονιστεί προκειμένου να ενσωματώσει τον μεγάλο όγκο των δεδομένων της σύγχρονης ψηφιακής εποχής. Συνεπώς είναι απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός του τρόπου καταγραφής των οδικών ατυχημάτων, υποχρεωτικός ο προδιορισμός της θέσης του ατυχήματος, να γίνει υποχρεωτική η διάθεση των στοιχείων καταγραφής συμβάντων και ο ελεύθερος διαμοιρασμός μεταξύ των διαχειριστικών αρχών.
Στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Οδικής Ασφάλειας για τη δεκαετία 2021-2030 οι πυλώνες της οδικής ασφάλειας περιλαμβάνουν τη διαχείριση της οδικής ασφάλειας, τη συμπεριφορά χρήστη οδού, την οδική υποδομή και κυκλοφορία, το όχημα και την αντιμετώπιση μετά από ατύχημα.
Παράλληλα απαιτείται η ίδρυση φορέα οδικής ασφάλειας, δημιουργία Εθνικού ταμείου οδικής ασφάλειας, χρηματοδότηση μελετών και έργων οδικής ασφάλειας, σαφή οριοθέτηση των υποχρεώσεων της Πολιτείας, εντατικοποίηση της αστυνόμευσης, δράσεις στοχευμένης ενημέρωσης και υποχρεωτική διδασκαλία του μαθήματος της Κυκλοφοριακής Αγωγής στα σχολεία.
Προσαρμογή οδηγιών στις σύγχρονες απαιτήσεις
Ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Μεταφορών επισήμανε επίσης ότι καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία, θα πρέπει να ενταχθούν στο σχεδιασμό, την κατασκευή, τη λειτουργία και τη συντήρηση των οδικών υποδομών και σύγχρονα εργαλεία όπως:
-Η ενσωμάτωση της τεχνολογίας BIM (Building Information Modeling) στις μελέτες και κατασκευές οδικών υποδομών η οποία προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα, τη συνεργασία και την ποιότητα των έργων.
-Η υιοθέτηση Ευφυών συστημάτων μεταφορών.
- Στρατηγικές για την υλοποίηση βιώσεων λύσεων, όπως πράσινες υποδομές και χρήση ανανεώσιμων υλικών.
- Προτάσεις για την βελτίωση της ασφάλειας και της προσβασιμότητας για όλους τους χρήστες του οδικού δικτύου.
