Οι επιπτώσεις της κυκλοφορίας γερασμένων οχημάτων στην ασφάλεια, την οικονομία και το περιβάλλον.

Ο κλάδος των μεταφορών και γενικότερα η ελεύθερη και ασφαλής κινητικότητα, αποτελεί ίσως τον βασικότερο μοχλό ανάπτυξης μιας χώρας, με οφέλη στην οικονομία, την αγορά εργασίας και την προσέλκυση επενδύσεων.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), η Ελλάδα κατατάσσεται στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφορικά με την ηλικία του στόλου αυτοκινήτων.

Ο μέσος όρος ηλικίας των επιβατικών οχημάτων στην Ευρώπη διαμορφώνεται στα 12 έτη, την στιγμή που ο αντίστοιχος για την Ελλάδα είναι τα 17 χρόνια. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα μας βρίσκεται στην τελευταία θέση και σε άλλες κατηγορίες οχημάτων, όπως τα φορτηγά και τα ελαφρά εμπορικά οχήματα, ενώ βρίσκεται στην προτελευταία θέση στην ηλικία των λεωφορείων.

Οι επιπτώσεις του γερασμένου στόλου οχημάτων είναι συγκεκριμένες και καταγεγραμμένες: Μεγαλύτερο ποσοστό των τροχαίων στα οποία εμπλέκονται παλαιότερα αυτοκίνητα είναι θανατηφόρα, τα αυτοκίνητα μεγαλύτερης ηλικίας παρουσιάζουν πιο συχνά βλάβες και ταυτόχρονα μολύνουν περισσότερο το περιβάλλον.

Ο συνδυασμός όλων αυτών συνθέτει ένα «εκρηκτικό» μίγμα στους δρόμους της χώρας μας, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά η κινητικότητα και να πλήττεται τόσο η οικονομική ανάπτυξη όσο φυσικά και η ποιότητα ζωής.

Διπλάσια τα θανατηφόρα τροχαία όσο μεγαλώνει η ηλικία του αυτοκινήτου

Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας αλλά και της ασφαλιστικής εταιρείας Hellas Direct περιγράφουν με τον πιο ζοφερό τρόπο την κατάσταση στους δρόμους της χώρας.

Εξετάζοντας τα συνολικά τροχαία με αυτοκίνητα ηλικίας έως 5 ετών, το ποσοστό των θανατηφόρων ατυχημάτων είναι στο 15% και εκτοξεύεται στο 30% όταν η ηλικία του αυτοκινήτου φτάνει τα 16-25 χρόνια. Αυτά τα στοιχεία αναδεικνύουν ακόμα πιο πολύ και την ασφάλεια που προσφέρουν τα σύγχρονα αυτοκίνητα.

Συχνότερες μηχανικές βλάβες για τα παλαιότερα αυτοκίνητα

Πέρα όμως από μειωμένη ασφάλεια, ο γερασμένος στόλος οχημάτων είναι ευπαθής και στις μηχανικές βλάβες με αποτέλεσμα το αυξημένο κόστος επισκευών και φυσικά την απώλεια πολύτιμου χρόνου από τους οδηγούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Hellas Direct για το διάστημα Ιουλίου-Δεκεμβρίου 2022, όσο παλιότερο είναι ένα αυτοκίνητο τόσο συχνότερες είναι και οι μηχανικές βλάβες που παρουσιάζει. Από τα περιστατικά στα οποία χρειάστηκε να επέμβει η Οδική Βοήθεια, στα αυτοκίνητα ηλικίας έως 5 ετών μόλις το 27% ήταν μηχανική βλάβη. Ποσοστό που υπερδιπλασιάζεται (58%) στα αυτοκίνητα 16-25 ετών και φτάνει το 64% στα ακόμα μεγαλύτερης ηλικίας οχήματα έως 30 ετών.

Ανανέωση στόλου: Υπάρχει λύση

Η ανανέωση όμως του στόλου οχημάτων δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, μιας και η χώρα έχει περάσει διαδοχικές κρίσεις τα προηγούμενα χρόνια και έχει μείνει πίσω σε σχέση με την υπόλοιπη Ε.Ε. Για να αλλάξει η κατάσταση, θα πρέπει από τα 5,5 εκ. αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην Ελλάδα, να αντικατασταθούν 2,3 εκ. οχήματα με νεότερα, ηλικίας έως 5 ετών.

Καινούρια μεταχειρισμένα που είτε εισάγονται είτε διοχετεύονται στην αγορά μέσω εταιριών leasing μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία. Με το μέσο κόστος συμβατικού αυτοκινήτου 5ετίας στα περίπου 15.000 ευρώ, χρειάζεται επένδυση 34 δισ. ευρώ για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος.

Με δεδομένα τα σημάδια βελτίωσης στο οικονομικό κλίμα της χώρας, είναι φανερό πως υπάρχει ανάγκη να δοθούν χρηματοοικονομικά εργαλεία και κίνητρα για την ανανέωση του στόλου με μεγαλύτερο ρυθμό από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Κάτι που μπορεί να γίνει μόνο με σύμπραξη κράτους και ιδιωτικού τομέα. Σε ένα τέτοιο στρατηγικό σχέδιο, η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να ενώσει τις δυνάμεις της με εταιρίες που πρωτοπορούν τεχνολογικά αλλά και φορείς που γνωρίζουν τις ανάγκες και το εγχώριο τοπίο.

Ένα παράδειγμα είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, που έχει επενδύσει τα τελευταία χρόνια περισσότερα από 6,4 δισ. ευρώ στην Ελλάδα. Στις βασικές της προτεραιότητες συμπεριλαμβάνεται η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ιδιωτικού τομέα κι αυτό περιλαμβάνει την υποστήριξη επιχειρήσεων στον τομέα της κινητικότητας, όπως εξηγεί η επικεφαλής της Τράπεζας για την Ελλάδα και την Κύπρο Andreea Moraru. «Το κόστος των οδικών ατυχημάτων, τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά, είναι πολύ μεγάλο για να το αγνοήσει κανείς. Τα ατυχήματα μπορούν να αποφευχθούν με επενδύσεις σε καλύτερους δρόμους, περιορισμό των κινδύνων, ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση» σημειώνει.

Από την πλευρά της, η Hellas Direct δηλώνει έτοιμη να αναλάβει τα επόμενα χρόνια στρατηγικό ρόλο στην απαραίτητη ανανέωση του στόλου αυτοκινήτων στην Ελλάδα. Όπως εξηγεί ο συνιδρυτής και εκτελεστικός διευθυντής Αιμίλιος Μάρκου, η Hellas Direct έχει ήδη αναπτύξει τις απαραίτητες υποδομές για να ανταποκριθεί στην ασφάλεια αυτοκινήτου, το σέρβις και τη διαχείριση άνω του ενός εκατομμυρίου οχημάτων. Δηλαδή αριθμό υπερτριπλάσιο σε σχέση με τον τωρινό στόλο της εταιρείας. «Με το πρόσφατο λανσάρισμα της πλατφόρμας wallet+ έχουμε μπει και στον κλάδο της χρηματοδότησης όλων των αναγκών του αυτοκινήτου, δημιουργώντας την πρώτη ασφαλιστική εταιρία - τράπεζα στην Ευρώπη» δηλώνει ο ίδιος.

«Στόχος μας είναι να είμαστε πάντα μέρος της λύσης, όχι του προβλήματος. Τις συνέπειες του γερασμένου στόλου στους ελληνικούς δρόμους τις βλέπουμε- και τις βιώνουμε- όλοι. Η σύγκλιση του μέσου όρου ηλικίας του στόλου στην Ελλάδα με τον ευρωπαϊκό είναι εφικτή και απαιτεί συγκεκριμένα βήματα. Σε αυτά πρέπει να επικεντρωθούμε» καταλήγει.