Όλο και περισσότερες χώρες της Ευρώπης αυξάνουν το ανώτατο όριο ταχύτητας σε ορισμένους αυτοκινητόδρομους από τα 130 στα 150 km/h. Όμως, τι διαφορά κάνει αυτό - και αξίζει το ρίσκο;

Το ρίσκο της αυξημένης ταχύτητας στην προκειμένη περίπτωση -αν και πολλά εξαρτώνται από τη νεότητα και την τεχνολογία του αυτοκινήτου- είναι ότι αυτή αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων μειώνοντας το εύρος του οπτικού πεδίου του οδηγού και αυξάνοντας την απόσταση φρεναρίσματος.

Η συζήτηση για το όριο ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους είναι διαρκής και ατελείωτη. Στις χώρες της Ευρώπης υπάρχουν δύο σχολές σκέψης: από τη μία πλευρά βρίσκονται εκείνες που περιορίζουν την ταχύτητα στα 120 km/h (όπως οι Κάτω Χώρες), και από την άλλη εκείνες που σκέφτονται σοβαρά να απελευθερώσουν τους οδηγούς μέχρι τα 150 km/h (όπως η Ιταλία).

Υπάρχει, φυσικά, και η Γερμανία, η οποία σε ορισμένα τμήματα των αυτοκινητοδρόμων της δεν επιβάλλει κανένα όριο στην αριστερή λωρίδα. Όμως, τι κερδίζουμε πραγματικά οδηγώντας με 150 km/h;

Για μια διαδρομή περίπου 1.100 χιλιομέτρων στον αυτοκινητόδρομο, με σταθερή ταχύτητα 130 km/h απαιτούνται 8 ώρες και 42 λεπτά με τον απλό υπολογισμό του νόμου της φυσικής που λέει ότι ο χρόνος είναι ίσος με τον λόγο της απόστασης προς την ταχύτητα.

Με τον ίδιο υπολογισμό, για την ίδια απόσταση με σταθερή ταχύτητα 150 km/h, χρειάζονται 7 ώρες και 32 λεπτά. Εκ πρώτης όψεως, η εξοικονόμηση 1 ώρας και 10 λεπτών φαντάζει ιδιαίτερα επωφελής - όμως όταν λάβουμε υπόψιν όλα τα δεδομένα τα πράγματα αλλάζουν σημαντικά.

Ο λόγος είναι ότι υπάρχουν μεγάλα τμήματα μιας διαδρομής στον αυτοκινητόδρομο που δεν μπορεί κανείς να κινηθεί με ταχύτητα 150 km/h. Υπάρχουν διόδια, περιφερειακοί δρόμοι πόλεων με όριο ταχύτητας 70 km/h, τμήματα με έργα ή με στροφές ή με διαδοχικές σήραγγες που περιορίζουν το όριο ταχύτητας, και πολλά ακόμα.

Κατά συνέπεια, ο χρόνος που θα κέρδιζε κανείς με την αύξηση του ορίου ταχύτητας στα 150 km/h μόνο σε ορισμένα μέρη των αυτοκινητοδρόμων, στην καλύτερη περίπτωση θα ήταν της τάξης των 30 λεπτών, για την ίδια διαδρομή.

Από την άλλη, πόσοι κάνουμε μεμιάς 1.100 χιλιόμετρα; Για το μισό ταξίδι, από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη για παράδειγμα, το όφελος χρόνου θα ήταν περίπου το μισό - κάπου 15 λεπτά. Άρα, όσο μικρότερη είναι η απόσταση που διανύουμε, τόσο λιγότερο χρόνο εξοικονομούμε οδηγώντας με 150 km/h.

Φυσικά υπάρχει και μια άλλη παράμετρος: οδηγώντας ταχύτερα, το αυτοκίνητό μας θα είναι πιο λαίμαργοσε καύσιμο, καθώς ο κινητήρας του θα δουλεύει με υψηλότερο ρυθμό περιστροφής. Ήδη στα 130 km/h, κάποιοι οδηγοί ξεπερνούν τις 3.000 σ.α.λ. και βλέπουν το δείκτη καυσίμου να πέφτει με ανησυχητικό ρυθμό. Η συντριπτική πλειοψηφία των οχημάτων δεν είναι σχεδιασμένα να κινούνται με 150 km/h για μεγάλες αποστάσεις.

Όλα αυτά συνηγορούν στο ότι το πολύ μικρό κέρδος σε χρόνο δεν αξίζει το ρίσκο της αύξησης του ορίου ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους από τα 130 στα 150 km/h. Ποιο είναι το ρίσκο αυτό; Όσο υψηλότερη είναι η ταχύτητα, τόσο περισσότερο περιορίζεται το εύρος του οπτικού πεδίου του οδηγού.

Στα 130 km/h, το εύρος όρασης ενός οδηγού είναι 30°. Αν ακολουθεί τον δρόμο με τα μάτια του, δεν βλέπει πλέον τι συμβαίνει στις παράλληλες λωρίδες. Στα 150 km/h, αυτό το πεδίο όρασης μειώνεται περαιτέρω και μπορεί ο οδηγός να μην ανιχνεύσει τον επερχόμενο κίνδυνο, ακόμη και αν είναι εξαιρετικά προσεκτικός.

Ομοίως, η απόσταση φρεναρίσματος αυξάνεται. Σε στεγνούς δρόμους, η απόσταση ακινητοποίησης του αυτοκινήτου (το σύνολο της απόστασης που διανύεται κατά τον χρόνο αντίδρασης συν την απόσταση φρεναρίσματος), υπολογίζεται περίπου πολλαπλασιάζοντας το ψηφίο των δεκάδων της ταχύτητας με τον εαυτό του.

Κατά συνέπεια, στα 150 km/h η απόσταση φρεναρίσματος και ακινητοποίησης του αυτοκινήτου είναι δυνητικά 15x15, δηλαδή 225 μέτρα. Στα 130 km/h, αντίστοιχα, η απόσταση αυτή πέφτει στα 169 μέτρα, που σημαίνει ότι ο οδηγός θα χρειαστεί 56 μέτρα παραπάνω για να σταματήσει το αυτοκίνητο σε μια περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Πρόκειται για μια σημαντική διαφορά, η οποία πέραν της ασφάλειας φθείρει περισσότερο και τα φρένα του αυτοκινήτου.

Παρόλα αυτά, η συζήτηση στις χώρες της Ευρώπης για τα όρια ταχύτητας στον αυτοκινητόδρομο συνεχίζεται, και θα συνεχίζεται, πάντοτε με το δέλεαρ της απεριόριστης ταχύτητας στη γερμανική Autobahn.