Οι γεωθερμικοί πόροι της Γης έχουν έρθει στο προσκήνιο για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του πλανήτη.

Σε έναν μαραθώνιο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής έχει επιδοθεί ο πλανήτης, με το βλέμμα να στρέφεται στην αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Αυτές είναι απαραίτητες -μεταξύ άλλων- για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, ώστε η τελευταία να μη βασίζεται στον λιγνίτη, ο οποίος έχει καταστροφικές συνέπειες τόσο για τον περιβάλλον όσο και για την ανθρώπινη υγεία.

Πέρα από τις ευρέως γνωστές ΑΠΕ (βλ. ηλιακή και αιολική ενέργεια), πολλά υποσχόμενη μορφή ενέργειας για την ηλεκτροπαραγωγή είναι και η γεωθερμική που, όπως μαρτυρά και το όνομά της, παράγεται από την εκμετάλλευση του υπόγειου γεωθερμικού δυναμικού. Πρόκειται για ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της γης και εμφανίζεται με τη μορφή θερμού νερού ή ατμού.

Αυτές που περιέχουν ατμό συναντώνται σε βάθη έως 1500 μ. και η θερμοκρασία του ατμού μπορεί να φθάνει ακόμα και τους 250 βαθμούς Κελσίου, ενώ αυτές που περιέχουν κυρίως ή εξολοκλήρου θερμό νερό συναντώνται σε βάθη έως 3 χλμ. και διακρίνονται σε υψηλής θερμοκρασίας (έως και 150 βαθμούς Κελσίου), μέσης θερμοκρασίας (90 – 150 βαθμός Κελσίου και υπό πίεση) και χαμηλής θερμοκρασίας (< 90 βαθμούς Κελσίου υπό μικρή πίεση).

Βασικό παραγωγικό σύστημα είναι μια γεώτρηση, που φθάνει μέχρι τον γεωθερμικό υδροφορέα και αποτελεί έναν σταθερό αγωγό για την διακίνηση του γεωθερμικού ρευστού μέχρι την επιφάνεια του εδάφους.

Το πρόβλημα, ωστόσο, με τη γεωθερμική ενέργεια είναι ότι για την αξιοποίησή της το έδαφος πρέπει να έχει τα κατάλληλα γεωλογικά χαρακτηριστικά. Ειδικότερα, -μεταξύ άλλων- απαιτείται μια μεγάλη πηγή θερμότητας, φυσικό υπόγειο νερό, επαρκής διαπερατότητα πετρωμάτων και το βάθος να είναι μικρό.

Λύση στους παραπάνω περιορισμούς φαίνεται ότι δίνουν τα Βελτιωμένα Γεωθερμικά Συστήματα (Enhanced Geothermal Systems), που στοχεύουν στην αξιοποίηση της θερμότητα της γης σε περιοχές όπου δεν υπάρχει διαθέσιμος γεωθερμικός ατμός ή νερό, ή οι ποσότητές τους είναι ανεπαρκείς και, επίσης, η διαπερατότητα των πετρωμάτων είναι σχετικά μικρή.

Η τεχνολογία EGS ουσιαστικά επικεντρώνεται στη δημιουργία μεγάλων επιφανειών εναλλαγής θερμότητας σε θερμά πετρώματα. Η διαδικασία περιλαμβάνει την ενίσχυση της διαπερατότητας με το άνοιγμα των προϋπάρχοντων ρηγμάτων ή/και τη δημιουργία νέων ρωγματώσεων. Χρησιμοποιείται η μέθοδος fracking, δηλαδή η εισπίεση νερών από την επιφάνεια μέσω γεωτρήσεων έγχυσης. Η θερμότητα ανακτάται μέσω της άντλησης του νερού με άλλη ή άλλες γεωτρήσεις.

Η διαδικασία της υψηλής πίεσης έγχυσης κρύου νερού σε θερμά πετρώματα δημιουργεί, ωστόσο, τοπικές γεωμηχανικές αλλαγές που συνήθως ενεργοποιούν μικρά σεισμικά γεγονότα.

Το fracking των EGS καταργείται χάρη σε κάποια νέα συστήματα που ονομάζονται AGS, δηλαδή Προηγμένα Γεωθερμικά Συστήματα κλειστού βρόχου, τα οποία δεν απαιτούν την εισαγωγή ή εξαγωγή υγρών από τη γη.

Το σύστημα επιτρέπει στα υγρά να κυκλοφορούν σε σφραγισμένους σωλήνες και γεωτρήσεις υπόγεια, οι οποίες μαζεύουν θερμότητα και τη μεταφέρουν στην επιφάνεια.

Σημειώνεται ότι πλούσια σε γεωθερμικούς πόρους λόγω των λιθοσφαιρικών πλακών και της ηφεστειακής δραστηριότητας είναι και η χώρα μας, κάτι που σημαίνει ότι η χρήση της γεωθερμικής θερμότητας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ικανοποίηση μεγάλου μέρους της ενεργειακής ζήτησης στις περιοχές όπου υπάρχουν τέτοιοι πόροι.

Αυτοί βρίσκονται – μεταξύ άλλων – στα νησιά του ηφαιστειακού τόξου του Αιγαίου (κυρίως στη Νίσηρο και τη Μήλο), αλλά και σε περιοχές της Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Η ανάπτυξη της γεωθερμίας είναι βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης, στο πλαίσιο των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, καθώς ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας με την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και εξοικονόμηση ενέργειας για τους καταναλωτές.

Πριν από λίγες ημέρες, μάλιστα, υπεγράφη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, η απόφαση για τη διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού αναφορικά με τη μίσθωση του δικαιώματος έρευνας γεωθερμικού δυναμικού που αφορά 4 περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Κεντρικού –Νοτίου Τμήματος Λεκάνης ποταμού Στρυμόνα, Περ. Ενοτήτων Σερρών & Καβάλας, Ακροποτάμου, Περ. Ενοτήτων Καβάλας & Σερρών, Δυτικού Τμήματος Λεκάνης Δέλτα ποταμού Νέστου, Περ. Ενότητας Καβάλας και Λεκάνης Δέλτα ποταμού Έβρου, Περ. Ενότητας Έβρου), οι οποίες παρουσιάζουν ισχυρό γεωθερμικό επενδυτικό ενδιαφέρον και μάλιστα προς την κατεύθυνση της ηλεκτροπαραγωγής.

Διαβάστε επίσης: