Κυριολεκτικά εν μια νυκτί άλλαξαν τα πάντα στους δρόμους της Σουηδίας, όταν οι Σκανδιναβοί υιοθέτησαν το σύστημα οδήγησης στα δεξία του δρόμου.

Σήμερα, ένας Ευρωπαίος οδηγός δεν μπορεί να φανταστεί να οδηγεί στην αριστερή πλευρά του δρόμου, εξαιρουμένης μιας μικρής μειονότητας κρατών όπου ανήκουν η Κύπρος και η Αγγλία.

Η οδήγηση, ωστόσο, στα δεξία των οδών δεν ήταν πάντοτε κάτι αυτονόητο για τους πολίτες πολλών χωρών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Σουηδία η οποία πραγματοποίησε τη μεγάλη αλλαγή (οδήγηση στα δεξία) κυριολεκτικά εν μια νυκτί: Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1967 στις 4:50 το πρωί, η κυκλοφορία στη σκανδιναβική χώρα μεταφέρθηκε από τα αριστερά και τα δεξία του δρόμου.

Η ιστορική Dagen H

Πρόκειται για μια μέρα που έμεινε χαραγμένη στη Βίβλο των μεταφορών ως Dagen H (ημέρα-H), από τη λέξη “Hogertrafik”, τη σουηδική λέξη για την οδήγηση στα δεξία.

Η ριζική αλλαγή του μεταφορικού τοπίου δεν έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Όλες οι γειτονικές χώρες της Σουηδίας ήδη οδηγούσαν στα δεξία, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις Νορβηγία και τη Φινλανδία με τις οποίες η Σουηδία μοιράζεται τα ίδια ηπειρωτικά σύνορα.

Παράλληλα, περίπου το 90% των Σουηδών είχαν στην κατοχή τους αριστεροτίμονα αυτοκίνητα, γεγονός που δεν συμβάδιζε με την οδήγηση στα αριστερά και αποτελούσε αιτία πρόκλησης σωρείας τροχαίων ατυχημάτων σε στενούς αυτοκινητοδρόμους διπλής κατεύθυνησης.

Σε πρώτο στάδιο, η πρόθεση της κυβέρνησης να προβεί στον εξορθολογισμό του τρόπου οδήγησης δεν χαροποίησε τους Σουηδούς, οι οποίοι σε δημοψήφισμα του 1955 απέκλεισαν (με ποσοστό 83%) την όποια αλλαγή.

Οκτώ χρόνια (1963), ωστόσο, αργότερα, η Βουλή ενέκρινε την πρόταση του πρωθυπουργού της χώρας, Tage Erlander, με το νέο καθεστώς να τίθεται σε ισχύ στις αρχές του 1967, όταν και τα αυτοκίνητα στο οδικό δίκτυο αυξήθηκαν από τις 500.000 στο 1,5 εκατ.

Προηγήθηκε μια εθνική εκστρατεία πειθούς με το λογότυπο “Dagen H” να τοποθετείται σε συσκευασίες τροφίμων, ρούχα, ακόμα και σε… γυναικεία εσώρουχα.

Όσο πλησίαζε η μεγάλη μέρα, σε κάθε διαστάυρωση της χώρας τοποθετούνταν νέα σήματα κυκλοφορίας, ενώ άλλαξε και διαγράμμιση στους δρόμους. Υπολογίζεται ότι χρειάστηκε να αφαιρεθούν ή να αντικατασταθούν περί τα 350.000 σήματα οδικής κυκλοφορίας.

Η Dagen H, το νέο μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία της Σουηδίας, άνοιξε την Κυριακή 3 Σεπτεμβρίου του 1967, με τις αρχές να απαγορεύουν την κυκλοφορία και στις 4:50 π.μ. να δίνουν το σύνθημα για τη μεγάλη αλλαγή: Όλα τα αυτοκίνητα έπρεπε να σταματήσουν πλήρως και στη συνέχεια να μεταφερθούν από την αριστερή πλευρά στη δεξία του δρόμου, και ακολούθως να ακινητοποιηθούν και πάλι μέχρι τις 5:00 ώστε να δώσουν και στους υπόλοιπους τον απαραίτητο χρόνο προκειμένου να μετακινηθούν στα δεξία.

Στη Στοκχόλη, ωστόσο, και τη Μάλμε η απαγόρευση κυκλοφορίας διήρκησε πολύ περισσότερο. Από τις 10:00 του Σαββάτου έως τις 15:00 της Κυριακής ώστε να μπορέσουν τα συνεργεία των δήμων να αναδιαμορφώσουν τις διασταυρώσεις.

Ο πανζουρλισμός που επικράτησε στους σουηδικούς δρόμους κατά την Dagen H αποτυπώνεται ανάφλυφα σε κάποιες ιστορικές φωτογραφίες που δείχνουν πλήθος κόσμου και αυτοκινήτων να έχουν στοιβαχτεί σε κεντρικές λεωφόρους.

Οι νέοι κυκλοφοριακές κανόνες στη Σουηδία σηματοδότησαν τεράστιες αλλαγές στους δρόμους, με μεγαλύτερη όλων τη μείωση του αριθμού των ατυχημάτων. Τη Δευτέρα, 4 Σεπτεμβρίου του 1967, την ημέρα δηλαδή μετά τη Dagen H, σημειώθηκαν μόλις 125 ατυχήματα, όταν η καταγραφή τις προηγούμενες Δευτέρας κυμαινόταν από 130 έως 198 τροχαία.

Διαβάστε επίσης: