Μερικοί θεωρούν ότι η υδρογονοκίνηση αποτελεί την μόνη σωτηρία απέναντι στην ενεργειακή κρίση, ενώ κάποιο άλλοι ότι πρόκειται για ένα όνειρο. Η αλήθεια όμως βρίσκεται κάπου στη μεση.
Το σημερινό επίπεδο τεχνολογίας και το κολοσσιαίο κόστος για την μετάβαση κάνουν την υδρογονοκίνηση να μοιάζει με ουτοπία. Από την άλλη, η επίτευξη των στόχων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι αδύνατη χωρίς τουλάχιστον μια μερική εφαρμογή της.
Η τεχνολογική πρόοδος ξεπερνά σχεδόν πάντα τα εμπόδια, αρκεί βέβαια να υπάρχει το ανάλογο κίνητρο. Ας δούμε όμως ποια είναι τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζει και η υδρογονοκίνηση και εμποδίζουν την διάδοσή της.
BUY NOW
Ακριβοί σταθμοί ανεφοδιασμού
Για την ασφαλή αποθήκευση απαιτούνται χαμηλές θερμοκρασίες και υψηλή πίεση. Για παράδειγμα, το ρεζερβουάρ του υδρογονοκίνητου Toyota Mirai πρώτης γενιάς διατηρεί 700 ατμόσφαιρες και χρησιμοποιεί μεγάλες ποσότητες ανθρακονημάτων για την κατασκευή του. Όπως αντιλαμβάνεστε, είναι εφικτή η κατασκευή ενός σταθμού, αλλά καθόλου φτηνή. Η τιμή ενός σταθμού ανεφοδιασμού κυμαίνεται γύρω στο 1 εκατομμύριο ευρώ.
Ωστόσο, μαζί με την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, τέτοιες υποδομές θα πρέπει να αρχίσουν να χτίζονται, ακόμη και στη Ελλάδα. Ο στόχος τίθεται στον ήδη δημοσιευμένο διευρωπαϊκό όδικό χάρτη. "Μέχρι το 2023-2024, η Ευρώπη θα πρέπει να κατασκευάσει σημαντικό αριθμό σταθμών ανεφοδιασμού υδρογόνου σε μεγάλους αυτοκινητόδρομους , έναν κάθε 150 χλμ., για την διευκόλυνση και την πανευρωπαϊκών δρόμων μεταφορών.
Το υδρογόνο “εξαφανίζεται”
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η υδρογονοκίνηση είναι ότι το υδρογόνο είναι πτητικό. Με απλά λόγια, δεν μένει σε ένα μέρος. Οι μονωτικές τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στις σύγχρονες δεξαμενές υδρογόνου είναι τόσο προηγμένες που αν ρίξετε ζεστό καφέ σε μια τέτοια δεξαμενή, θα παραμείνει ζεστός για τρεις εβδομάδες. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να διατηρήσει το εξαιρετικά πτητικό αέριο για περισσότερο από μια εβδομάδα.
Προβλήματα με την παραγωγή
Όπως συμβαίνει και με τα ηλεκτρικά, έτσι και για τα υδρογονοκινητα υπάρχει το ερώτημα που αφορά την αρχική παραγωγή της ενέργειας. Ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο που φορτίζεται με ενέργεια από καύση άνθρακα είναι λιγότερο φιλικό προς το περιβάλλον ακόμη και από ένα αντίστοιχο πετρελαιοκίνητο. Το ίδιο ισχύει και για το υδρογόνο, το οποίο σήμερα παράγεται κυρίως από φυσικό αέριο. Όταν παράγουμε υδρογόνο από φυσικό αέριο, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι υψηλότερες από ό,τι αν καίγαμε απευθείας φυσικό αέριο στον κινητήρα ενός αυτοκινήτου. Η μόνη επιλογή για πραγματικά καθαρό υδρογόνο είναι η παραγωγή με ηλεκτρόλυση από νερό. Αλλά απαιτεί πολλή ενέργεια και είναι πιο ακριβή.
Επιπλέον, οι περισσότεροι ηλιακοί και αιολικοί σταθμοί έχουν σχετικά χαμηλή ισχύ, γεγονός που περιορίζει την ποσότητα υδρογόνου που μπορεί να παραχθεί από την ενέργεια τους. Πριν λίγο καιρό, μια βρετανική εταιρεία υπολόγιζε ότι η παραγωγή του ισοδύναμου σε υδρογόνο των 700 τεραβατώρων ενέργειας, αρκετή για να καλύψει την κατανάλωση στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα απαιτούσε αιολικά πάρκα έκτασης 104.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Σύμφωνα με ειδικούς, η επιλογή είναι να επικεντρωθεί η παραγωγή υδρογόνου σε θερμές περιοχές η έρημος Μοχάβε (Η.Π.Α.), όπου το υδρογόνο θα παράγεται με την βοήθεια ηλιακής ενέργειας. Συνήθως όμως δεν υπάρχει καλό δίκτυο μεταφοράς και διανομής σε αυτά τα μέρη.
Το υδρογόνο είναι ακριβό
Το υδρογόνο από το φυσικό αέριο κόστιζε μέχρι το 2020 περίπου 1,5 ευρώ ανά κιλό. Εάν στη διαδικασία προστεθεί και το περιβαλλοντικό τέλος, η τιμή αυξάνεται στα 2,5 ευρώ περίπου. Μαζί με το σύνολο των φόρων, η τελική τιμή που φτάνει στον καταναλωτή είναι κοντά στα 7 με 10 ευρώ ανά κιλό και ανάλογα τη χώρα. Ωστόσο, ακόμη και μια τέτοια τιμή δεν θα πρέπει να μας φαίνεται υψηλή, μιας και το υδρογονοκίνητο Toyota Mirai χρειάζεται μόλις 0,76 κιλά για να διανύσει 100 χλμ.. Ένα συμβατικό βενζινοκίνητο με μέση κατανάλωση 7,5 λτ./100 χλμ. και με τις τρέχουσες τιμές καυσίμων στη χώρα μας, χρειάζεται 13,88 ευρώ για να διανύσει την ίδια απόσταση.
Αυτή όμως είναι η πλευρά του νομίσματος, μιας και εξακολουθούμε να βασιζόμαστε στη μεταφορά και την αποθήκευση, που αφορά και το μεγαλύτερο κόστος. Εμπειρογνώμονες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκτιμούν ότι θα επενδυθούν μεταξύ 220 και 340 δις ευρώ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και την προσαρμογή του δικτύου για την υδρογονοκίνηση και περίπου 11 δις ευρώ για τις νέες εγκαταστάσεις.