Γυρίζουμε το χρόνο αρκετά χρόνια πίσω, στις εποχές της «κανονικότητας» όταν η Ελλάδα πουλούσε 290.000 καινούργια αυτοκίνητα το χρόνο και κάνουμε μια αναδρομή μέχρι και τις μέρες μας στην πορεία των ετήσιων πωλήσεων της χώρας μας.

Η σχέση του Έλληνα με το αυτοκίνητο έχει περάσει από πολλά «κύματα». Από τις εποχές πριν την οικονομική κρίση, όταν αγαπούσε το αυτοκίνητο, αγόραζε καινούργια αυτοκίνητα και χαιρόταν να τα οδηγεί, μέχρι την εποχή της κρίσης, όπου ο Έλληνας μίσησε το αυτοκίνητό του, μίσησε τα χαράτσια που έπρεπε να πληρώσει για αυτό –και που ακόμη κάποια από αυτά πληρώνει, μίσησε ακόμη και την οδήγηση αφού δεν μπορούσε να αντέξει το βάρος του κόστους της βενζίνης, ώστε τελικά να φθάσει στο σημείο να θεωρεί την ύπαρξη ενός αυτοκινήτου στο δυναμικό μιας οικογένειας ως «αναγκαίο κακό».

Δεν υπάρχει άλλωστε καλύτερη απόδειξη αυτού, από τα ίδια τα επίσημα νούμερα. Τα νούμερα των πωλήσεων των καινούργιων αυτοκινήτων, τα οποία είχαν φθάσει πριν την κρίση σε πολύ υψηλά επίπεδα βάζοντας τη χώρα μας μέσα στο Top 10 της Ευρώπης και καθιστώντας την ως μια πολύ σημαντική αγορά για όλες τις αυτοκινητοβιομηχανίες, μέχρι να έρθει η περίοδος της κρίσης που έφθασε ακριβώς στο αντίθετο άκρο την αγορά, σε νούμερα που είχε να δει η χώρα μας δεκαετίες πίσω, οδηγώντας φυσικά στην ανεργία χιλιάδες εργαζομένους που είχαν επενδύσει καριέρα και ζωή στο χώρο του αυτοκινήτου.

Σήμερα και αρκετά χρόνια αργότερα, οι πωλήσεις της Ελλάδας δεν έχουν φθάσει σε καμία περίπτωση στα προ κρίσης επίπεδα και, παρότι σιγά-σιγά πραγματοποιείται η περίφημη και απαραίτητη για τον κλάδο «διόρθωση», το αυτοκίνητο και οι πωλήσεις του παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα απαιτώντας αρκετά χρόνια ακόμη για να προσεγγίσουν μια κανονικότητα, που και αυτή πάντως δεν θα έχει σχέση με τα νούμερα των πωλήσεων που είδαμε προ κρίσης.

Δεκαετία 2000: Η χρυσή περίοδος του αυτοκινήτου στην Ελλάδα

Ήταν λοιπόν η περίφημη δεκαετία του 2000, όταν η αγορά αυτοκινήτου της Ελλάδας παίρνοντας φόρα από τα ‘90s και με το νέο αιώνα να έχει ανατείλει σε όλο τον κόσμο, κατέγραφε συνεχώς νούμερα πωλήσεων πάνω από 250.000 καινούργιων αυτοκινήτων κάθε χρονιά, μπαίνοντας μέσα στο Top 10 της Ευρώπης και ξεπερνώντας πολλές χώρες που σήμερα πουλάνε περισσότερα αυτοκίνητα από εμάς (το 2024 η Ελλάδα βρίσκεται στην 18η θέση των πωλήσεων της Ευρώπης).

Το απόλυτο ρεκόρ που φυσικά κρατάει μέχρι και σήμερα έγινε το 2000 όταν στη χώρα μας είχαν ταξινομηθεί 290.225 καινούργια αυτοκίνητα, ενώ και το 2004, την περίφημη χρονιά των Ολυμπιακών αγώνων, η αγορά είχε προσεγγίσει και πάλι τις 290.000 ετήσιες πωλήσεις, φθάνοντας στα 289.753 αυτοκίνητα.  

Πωλήσεις αυτοκινήτων στην Ελλάδα από το 2000 μέχρι και το 2009

• 2000: 290.225 ταξινομήσεις
• 2001: 280.295 ταξινομήσεις
• 2002: 268.469 ταξινομήσεις
• 2003: 257.293 ταξινομήσεις
• 2004: 289.753 ταξινομήσεις
• 2005: 269.733 ταξινομήσεις
• 2006: 267.706 ταξινομήσεις
• 2007: 279.794 ταξινομήσεις
• 2008: 267.242 ταξινομήσεις
• 2009: 220.548 ταξινομήσεις

Η δύσκολη περίοδος της οικονομικής κρίσης και μια πρώτη ανάπτυξη

Η παραπάνω λίστα σταματά το 2009. Όταν οι πωλήσεις αυτοκινήτων εμφάνισαν την πρώτη τους μεγάλη πτώση για να ακολουθήσουν τα χρόνια της κρίσης και να φθάσουν την αγορά σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε της πλήρους κατάρρευσής της που συνέβη την περίοδο 2010-2015, ότι η ίδια ακριβώς χώρα που πριν λίγα χρόνια πωλούσε 270.000 με 290.000 καινούργια αυτοκίνητα, έφθασε να πουλά 58.482 αυτοκίνητα (2012) και 58.694 αυτοκίνητα (2013), καταστρέφοντας ό,τι με πολύ κόπο είχε χτιστεί όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Τις επόμενες χρονιές και μέχρι και το ξέσπασμα τις πανδημίας του κορωνοϊού, οι πωλήσεις αυτοκινήτων δεν κατάφεραν να φθάσουν ουδέποτε στα προ κρίσης επίπεδα, ενώ ακόμη και η καλύτερη επίδοση της περιόδου 2010-2019, το 2019, τα καινούργια αυτοκίνητα που πωλήθηκαν στη χώρα μας ήταν σχεδόν το 1/3 των καλύτερων επιδόσεων της δεκαετίας του 2000.

Πωλήσεις αυτοκινήτων στην Ελλάδα από το 2010 μέχρι και το 2019

• 2010: 141.499 ταξινομήσεις
• 2011: 97.682 ταξινομήσεις
• 2012: 58.482 ταξινομήσεις
• 2013: 58.694 ταξινομήσεις
• 2014: 71.218 ταξινομήσεις
• 2015: 75.805 ταξινομήσεις
• 2016: 78.873 ταξινομήσεις
• 2017: 88.083 ταξινομήσεις
• 2018: 103.431 ταξινομήσεις
• 2019: 114.109 ταξινομήσεις

Η πανδημία του κορωνοϊού: Πισωγύρισμα μέχρι τη νέα διόρθωση

Το 2020 το ξέσπασμα τις πανδημίας του κορωνοϊού, τα συνεχή lockdown και τα προβλήματα με τις παραγωγές των αυτοκινήτων και των απαραίτητων ανταλλακτικών τους, είχαν φυσικά αντίκτυπο και στις πωλήσεις των αυτοκινήτων της χώρας μας, «φρενάροντας» την ανάπτυξή της που είχε ξεκινήσει από το 2016.

Υπήρξε λοιπόν ένα πισωγύρισμα που απαίτησε άλλη μια 3ετία ώστε οι πωλήσεις αυτοκινήτων να φθάσουν ξανά αυτές του 2019 και να έρθουμε στο 2023 όταν και η αγορά έκλεισε με 134.484 αυτοκίνητα που ήταν τα περισσότερα από το μακρινό 2010. Φυσικά, σύγκριση με το τι συνέβαινε τη δεκαετία του 2000 δεν μπορεί να γίνει, αφού τα συγκεκριμένα νούμερα δεν έχουν φθάσει ακόμη ούτε καν στο 50% των καλών χρονιών εκείνης της δεκαετίας.

Πωλήσεις αυτοκινήτων στην Ελλάδα από το 2020 μέχρι και το 2023

• 2020: 80.977 ταξινομήσεις
• 2021: 100.911 ταξινομήσεις
• 2022: 105.283 ταξινομήσεις
• 2023: 134.484 ταξινομήσεις

Οι πωλήσεις αυτοκινήτων σήμερα και η απαραίτητη ενίσχυση

Στη φετινή χρονιά η ανάπτυξη της αγοράς αυτοκινήτου συνεχίζεται έστω και με μικρότερο ρυθμό από ό,τι συνέβη το 2023. Το πρώτο εξάμηνο του έτους έχουν πωληθεί στη χώρα μας 78.020 αυτοκίνητα και η αύξηση που παρατηρείται σε σχέση με το 2023 είναι της τάξεως του 10,9%. Εφόσον διατηρηθεί αυτός ο ρυθμός τότε θα μπορούμε να μιλάμε στα τέλη της φετινής χρονιάς για ένα νούμερο πωλήσεων κοντά στις 147.000 με 148.000 αυτοκίνητα ή δηλαδή, λίγο πιο πάνω από το 50% των καλύτερων πωλήσεων της δεκαετίας του 2000.

Για το τι θα συμβεί τα επόμενα χρόνια, υπάρχουν πολλές μελέτες που εμφανίζουν ότι, λιγότερο ή περισσότερο αργά, η ελληνική αγορά θα συνεχίσει αυτή της την ανάπτυξη, χωρίς πάντως καμία από αυτές τις έρευνες να κάνει λόγο για το πότε θα φθάσουμε στο περίφημο νούμερο των 200.000 ετήσιων πωλήσεων, ένα νούμερο που θεωρείται ότι είναι το «κανονικό» σε μια ευρωπαϊκή χώρα με τον πληθυσμό της Ελλάδας.

Αυτό που σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαίο, είναι να υπάρξει μια συνολική πολιτική υπέρ της ανάπτυξης του αυτοκινήτου στη χώρα μας, τόσο από την ίδια την πολιτεία όσο και από τους εγχώριους αντιπροσώπους, με δεδομένο ότι αυτό που δημιούργησε όλη η πορεία των πωλήσεων που αναλύσαμε παραπάνω, είναι να κυκλοφορούν στη χώρα μας πολλά παλαιά, μη σωστά συντηρημένα και σίγουρα, λιγότερο ασφαλή από τα νεότερα, αυτοκίνητα.

Το εάν αυτή η πολιτική είναι μια νέα ολική απόσυρση –έχουμε να δούμε αυτό το μέτρο από το 2009– που θα οδηγήσει πολλά από αυτά τα αυτοκίνητα στην «πρέσα», συνδυαστικά ακόμη και με φορολογικά κίνητρα (π.χ. μείωση του τέλους ταξινόμησης χωρίς συσχετισμού του με την έκπτωση της απόσυρσης ή ακόμη και του Φ.Π.Α., κατάργηση του Φόρου Πολυτελούς Διαβίωσης κ.λπ.), είναι ένα ζήτημα που και πάλι θα πρέπει να απασχολήσει έντονα τους άμεσους εμπλεκόμενους.

Το θέμα είναι ότι σήμερα, και έχοντας περάσει από δύο σοβαρές κρίσεις (οικονομική και υγειονομική), το αυτοκίνητο στην Ελλάδα θα πρέπει να ενισχυθεί, οι εγχώριοι αγοραστές θα πρέπει να μπορέσουν, έχοντας την απαραίτητη βοήθεια ουσιαστικών οικονομικών κινήτρων, να αγοράσουν ένα καινούργιο, σημαντικά λιγότερο ρυπογόνο και σαφέστατα ασφαλές αυτοκίνητο, επωφελούμενοι και αυτοί, όπως οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι, από τη ραγδαία ανάπτυξη που συντελείται αυτή την περίοδο στην παγκόσμια αυτοκίνηση σε όλους τους τομείς, υπέρ πάντα του τελικού αγοραστή και ιδιοκτήτη.