Το φιλόδοξο ξεκίνημα και η προαναγγελθείσα αποτυχία του Laikipia BJ-50, ενός tuk-tuk από την Κένυα με συγκολλήσεις σωληνέσων στο χέρι σε ένα εργοστάσιο χωρίς ρεύμα, με παραγωγή ενός αντιτύπου το τρίμηνο.

Η αυτοκινητοβιομηχανία στην Αφρική δεν είναι ανύπαρκτη, αλλά στηρίζεται κυρίως στη συναρμολόγηση εισαγόμενων μοντέλων. Υπήρξαν, ωστόσο, αρκετές προσπάθειες για την ανάπτυξη εγχώριων οχημάτων, αλλά οι περισσότερες από αυτές απέτυχαν.

Μία τέτοια περίπτωση είναι το Laikipia BJ-50, ένα εξαθέσιο όχημα που σχεδιάστηκε για να καλύψει τις ανάγκες μεταφοράς στην Κένυα. Η παραγωγή του ξεκίνησε το 2019 από την εταιρεία Sagak Auto Tech, που εδρεύει στη χώρα, με επικεφαλής τον Samuel Njogu.

Η κυβέρνηση της Κένυας στήριξε την πρωτοβουλία, ελπίζοντας να χρησιμοποιήσει το BJ-50 ως νέο φθηνό ταξί, ενώ ακόμα και ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας, Raila Odinga, παρήγγειλε ένα αντίτυπο για να ενισχύσει τη ντόπια αυτοκινητοβιομηχανία.

Η ιδέα πίσω από το BJ-50 ήταν εξαιρετική: ένα οικονομικό, απλό και εύκολα επισκευάσιμο όχημα για τους φτωχούς κατοίκους της Κένυας. Η εκτέλεση, όμως, ήταν καταστροφική. Το αυτοκίνητο είχε σκελετό από χειροποίητα συγκολλημένες ατσάλινες σωληνώσεις και ήταν καλυμμένο με στραβοκομμένα μεταλλικά φύλλα.

Ο κινητήρας ήταν μονοκύλινδρος 150 cc από scooter, ενώ η συναρμολόγηση γινόταν σε ένα συνεργείο χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, με εργαλεία που λειτουργούσαν με γεννήτριες με ντίζελ.

Παρά την αρχική υποστήριξη, το BJ-50 συνάντησε τεράστια ρυθμιστικά εμπόδια, καθώς οι σχετικοί Νόμοι της Κένυας, οι οποίοι χρονολογούνται από την αποικιοκρατική περίοδο, δεν προέβλεπαν την παραγωγή εγχώριων οχημάτων.

Χρειάστηκαν πάνω από έξι μήνες για να λάβει το BJ-50 έγκριση τύπου από το Kenya Bureau of Standards και από την Εθνική Αρχή Μεταφορών και Οδικής Ασφάλειας. Τελικά, η πόλη Nyahururu παρήγγειλε 36 οχήματα για χρήση ως ταξί.

Η τελική έκδοση είχε σαφώς καλύτερη συναρμολόγηση, αλλά παρέμενε απλοϊκή και ερασιτεχνική, με κάθε όχημα να διαφέρει ελαφρώς από το άλλο. Το BJ-50 λανσαρίστηκε στην αγορά με τιμή περίπου 3.700 ευρώ (στο τοπικό νόμισμα), αλλά εδώ προέκυψε το μεγαλύτερο πρόβλημα: στην ίδια τιμή, οι Κενυάτες μπορούσαν να αγοράσουν πολύ καλύτερα tuk-tuks από την Ινδία ή την Κίνα.

Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο. Μετά την κατασκευή λίγων μονάδων, το εργοστάσιο έκλεισε οριστικά το 2023. Έγινε μια προσπάθεια αναβάθμισης του BJ-50 με πλαστικό αμάξωμα, αλλά δεν είχε επιτυχία.

Αυτή δεν ήταν η πρώτη αποτυχημένη απόπειρα της Κένυας να κατασκευάσει εγχώριο αυτοκίνητο. Το 1986, το κρατικό project Nyayo Pioneer φιλοδοξούσε να δημιουργήσει ένα 100% κενυατικό αυτοκίνητο, αλλά στην επίσημη παρουσίαση με την παρουσία του προέδρου της χώρας, τα αυτοκίνητα δεν ξεκίνησαν καν.

Πιο επιτυχημένη ήταν η Mobius Motors, η οποία κατασκεύασε απλά εκτός δρόμου οχήματα και πούλησε τουλάχιστον 50 μονάδες. Η δεύτερη γενιά των μοντέλων της είχε σαφώς πιο επαγγελματική κατασκευή, αλλά η τρίτη δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα κινέζικο BAIC BJ40 με το λογότυπο Mobius. Το 2024, η εταιρεία σταμάτησε τη λειτουργία της.