Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι κατασκευαστές οι οποίοι επέλεξαν να υπερβάλλουν ώστε να κάνουν τις τετράτροχες δημιουργίες τους ξεχωριστές, επιτυγχάνοντας το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα και κερδίζοντας μια θέση ανάμεσα στις μεγαλύτερες σχεδιαστικές αποτυχίες όλων των εποχών

Γκροτέσκα σχέδια, άλλα πνιγμένα στο κιτς, κάποια γεμάτα από έναν φθηνό εντυπωσιασμό και ορισμένα φτιαγμένα με βάση κάτι που το marketing ενδεχομένως να διέβλεπε ως «υπόγεια» επιθυμία ορισμένων καταναλωτών να είναι το οικογενειακό τους αυτοκίνητο αληθινά άσχημο -που ενδεχομένως να ισχύει γιατί συνήθως το άσχημο είναι το βολικό και, βασικά, το απενοχοποιημένο-, αυτά είναι δέκα από τα ασχημότερα αυτοκίνητα που κύλησαν στη γη τις τελευταίες πέντε δεκαετίες.

Από πού να το πιάσεις και που να το αφήσεις. Υποτίθεται ότι τα supercars είναι αντικείμενα πόθου, αλλά αυτό είναι τόσο αποκρουστικό που μοιάζει να γεννήθηκε από την παντρειά ενός εκχιοινιστικού με το αυτοκίνητο του Batman, με κάποια μακρινή συγγένεια με μυρμιγκοφάγο. Ήταν ένα από τα σχέδια του Franco Sbarro αυτοπροσώπως, που θα έπρεπε να είχε μείνει στο συρτάρι, μαζί με το σχεδιαστικό του ταλέντο.

To Sbarro Autobau δημιουργήθηκε προς τιμήν, και τι τιμή, του Ελβετού αγωνιζόμενου Freddy Lienhard και έκανε το ντεμπούτο του στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύης το 2010. Φορά V12 κινητήρα της Ferrari, τροποποιημένο να αποδίδει 1.500 ίππους. Ένα από τα χαρακτηριστικά του, πέρα φυσικά από το ειδεχθές του ρύγχος, είναι ότι το κάλυμμα της καμπίνας επιβατών (πόρτες, οροφή και παρ-μπριζ) ανοίγει μονοκόμματα.

Fiat Multipla (1998)

Το καημένο το Multipla, ήταν ένα αληθινά πρακτικό, ευρύχωρο και τίμιο MPV, τέλειο για μια οικογένεια, αλλά εκτός από την ψυχή είχε και την εμφάνιση του Κουασιμόδου. Πώς αλλιώς να φαντάζουν τα μικρά παράταιρα μάτια του, και η μεγάλη καμπούρα εκεί που τελειώνει η οροφή; Παράξενο, για Ιταλούς, να γεννήσουν τέτοιο σχέδιο, αλλά μάλλον εδώ μίλησε το marketing, και οι απόψεις του για το γούστο των οικογενειαρχών.

Με το facelift του 2004 οι Ιταλοί σχεδιαστές δεν άλλαξαν το σχήμα του παρά μόνο τα εμπρός φώτα, μετατρέποντάς το από άσχημο σε απλά βαρετό. Ενίοτε, όταν συνοδεύεται από ισχυρό χαρακτήρα, όπως στην περίπτωση του πρώτου Multipla, το πρώτο είναι πολύ καλύτερο από το δεύτερο.

Pontiac Aztek (2000)

Ένα Multipla σε έκδοση «αμερικανιάς», από την άποψη ότι είναι ένα αληθινά άσχημο αυτοκίνητο που μπορείς να βλέπεις σε καθημερινή βάση στο δρόμο. Το Aztek δείχνει να είναι φτιαγμένο από συρραφή κομματιών άλλων αυτοκινήτων. Υποτίθεται ότι είναι τόσο άσχημο επειδή πειραματίστηκε, πρώτο από όλα, με το σχήμα Coupe SUV. Ο επικεφαλής σχεδιαστής Tom Peters ήθελε να φτιάξει ένα «τολμηρό αυτοκίνητο που δεν είναι για τον καθένα», αλλά μάλλον εννοούσε για τον καθένα με λίγο υποτυπώδες γούστο.

Τα αποτρόπαια γκρι περιμετρικά πλαστικά βάφτηκαν μετά την πρώτη έκδοση, αλλά το μακιγιάζ ελάχιστα βελτίωσε τα πράγματα. Και κάτι ακόμα: το άνοιγμα του ρεζερβουάρ δεν έχει τάπα. Για ποιόν λόγο μπορεί κανείς να μην έβαλε τάπα στο ρεζερβουάρ; Το Aztek, πάντως, δεν ήταν κακό μηχανικά, αλλά στο τέλος αυτό που μένει, όπως έγραψε ο βραβευμένος με Pulitzer δημοσιογράφος Dan Neil, είναι ότι πρόκειται για «κάτι που το βλέπουν τα σκυλιά στο δρόμο και του γαυγίζουν».

Aston Martin Lagonda Shooting Brake (1998)

Κάποιοι τη βρίσκουν τρομερά cool, άλλοι cult με τα ορθογώνια Eighties φώτα της, όμως κάτι το μακάβριο δείχνει να φωλιάζει μέσα στο μακρύ κουτί που αποτελεί το αμάξωμα της Lagonda Shooting Brake. Οι σχεδιαστές της, της ελβετικής εταιρείας Roos Engineering, βασίστηκαν στη sedan έκδοση της Σειράς 3 της Lagonda του 1987 για να δημιουργήσουν τη station wagon έκδοση Shooting Brake το 1998. Όμως, η επιμύκηνση του πίσω μέρους δείχνει να σαν προέκυψε στον προκρούστη.

Η ουρά δείχνει πόσο παράταιρη, σαν κάποιος να την έβαλε έξτρα με οξυγονοκόλληση, και είναι αληθινά δύσκολο να σκεφτεί κανείς σε τι μπορεί να χρησιμεύουν τα πλαϊνά παράθυρα στο χώρο αποσκευών. Παρόλα αυτά, είναι αλήθεια πως πρόκειται για ένα γνήσιο και αντιπροσωπευτικό δείγμα του cult ψυχισμού των 80s, το οποίο επρόκειτο να βγει σε δημοπρασία το 2019 στη Βόρεια Αμερική, με τιμή που αναμενόταν να αγγίξει τις 200 χιλιάδες δολάρια.

Mitsuoka Orochi (2007)

Αν υπάρχει ένα αυτοκίνητο που να παραπέμπει σε cartoon, αλλά χωρίς τη γλύκα εκείνων της ταινίας «Cars», αυτό είναι το Mitsuoka Orochi. Η γρίλια του μοιάζει με στόμα -με τεχνητή οδοντοστοιχία- που γελά, ανάμεσα στα στρογυλλά μάτια του και πάνω από ένα αντιδιαμετρικά άγριο πιγούνι όπως το σχηματίζουν οι δύο αεραγωγοί του προφυλακτήρα. Ίσως να μην είναι τυχαίο που πήρε το όνομά του από τον δράκο με 8 κεφάλια Yamata no Orochi της ιαπωνικής μυθολογίας.Ssangyong Rodius (2004)

Πολλά αυτοκίνητα της κορεάτικης εταιρείας θα μπορούσαν να την εκπροσωπούν σε αυτή τη λίστα, αλλά το Rodius είναι το πιο αποτρόπαιο από όλα. Με ένα κουτί στη ράχη του που το κάνει να μοιάζει με σκρίνιο, με φώτα μεγάλα σαν λεωφορείου και τροχούς στο μεγέθος των Smarties, είναι ένα δύσμορφο MPV 5,16 μέτρων με εκδόσεις 7,9 ή 11 θέσεων, οι οποίες μπορούσαν να αναδιπλωθούν για να γίνουν τραπεζάκια ή να περιστραφούν για να δημιουργήσουν ένα φίνο σαλόνι.

Το σχεδίασε ο Ken Greenley, που δίδασκε στο Royal College of Art του Λονδίνου, με σκοπό να του προσδώσει τη φιλοσοφία ενός πολυτελούς γιότ. Με κινητήρες 2.7 λίτρων (diesel) ή 3.2 λίτρων (βενζίνης) και βάρος 2,3 τόννων, ποτέ δεν σπαταλήθηκε τόσο καύσιμο για να κινείται κάτι τόσο άσχημο. Το 2009 κέρδισε τον τίτλο 'WTF' του βρετανικού περιοδικού Top Gear, με το σχόλιο πως «μοιάζει να διαλύθηκε σ' έναν τσακωμό σε μια pub και να το συναρμολόγησε πάλι ένας τυφλός».

Ssangyong Rodius (2004)

Πολλά αυτοκίνητα της κορεάτικης εταιρείας θα μπορούσαν να την εκπροσωπούν σε αυτή τη λίστα, αλλά το Rodius είναι το πιο αποτρόπαιο από όλα. Με ένα κουτί στη ράχη του που το κάνει να μοιάζει με σκρίνιο, με φώτα μεγάλα σαν λεωφορείου και τροχούς στο μεγέθος των Smarties, είναι ένα δύσμορφο MPV 5,16 μέτρων με εκδόσεις 7,9 ή 11 θέσεων, οι οποίες μπορούσαν να αναδιπλωθούν για να γίνουν τραπεζάκια ή να περιστραφούν για να δημιουργήσουν ένα φίνο σαλόνι.

Το σχεδίασε ο Ken Greenley, που δίδασκε στο Royal College of Art του Λονδίνου, με σκοπό να του προσδώσει τη φιλοσοφία ενός πολυτελούς γιότ. Με κινητήρες 2.7 λίτρων (diesel) ή 3.2 λίτρων (βενζίνης) και βάρος 2,3 τόννων, ποτέ δεν σπαταλήθηκε τόσο καύσιμο για να κινείται κάτι τόσο άσχημο. Το 2009 κέρδισε τον τίτλο 'WTF' του βρετανικού περιοδικού Top Gear, με το σχόλιο πως «μοιάζει να διαλύθηκε σ' έναν τσακωμό σε μια pub και να το συναρμολόγησε πάλι ένας τυφλός».

Bufori Geneva (2010)

Χλιδάτο, κλασάτο, κακάσχημο. Με ρύγχος που μοιάζει με βαλσαμωμένο θήραμα στον τοίχο, η γρίλια του παραπέμπει σε μουσούδα γουρουνιού, τα φώτα του στα πολλαπλά μάτια κάποιου ζωύφιου, ενώ οι θόλοι των τροχών έχουν βγει κατευθείαν από την εποχή της ποτοαπαγόρευσης. Και το πίσω μέρος του μοιάζει σαν να έχει η εταιρεία ξηλώσει όλο το μούτρο μιας σύγχρονης Jaguar S-Type και να το έχει συγκολλήσει αυτούσιο, απλώς αλλάζοντας τα φώτα σε κόκκινα.

Με το Bufori Geneva ο εύπορος επιβάτης του πίσω καθίσματος ενδεχομένως να διακρίνεται για την επιφάνειά του, μιας κι ο κινητήρας είναι V8 6.1 λίτρων, αλλά όχι και για το γούστο του. Εκτός αν είναι «εκκεντρικός» - η λέξη των πλουσίων για την κιτσαρία. Η Bufori λέει ότι το Geneva παράγεται μόνο για «πρώτης κλάσεως» πελάτες, μιας και η τιμή του είναι εξαψήφια, αλλά ο μόνος πελάτης που μπορούμε να φανταστούμε είναι ο τραπεζίτης της Μονόπολης - και τα μόνα χρήματα τα ψεύτικα επίσης της Μονόπολης.

Marcos Mantis M70 (1968)

Βάζοντας στην άκρη το γεγονός ότι το όνομά του, στα ελληνικά τουλάχιστον, παραπέμπει σε κάποιον μπάρμπα από το χωριό -δεν τον ξέρεις- το δημι(τερατ)ούργημα της βρετανικής Marcos Engineering διαφέρει από τα άλλα από την άποψη ότι έχει ένα σχετικά συμπαθητικό ρύγχος. Αλλά, από εκεί και πίσω, είναι σκέτη καταστροφή. Είναι σαν κάποιος να το έκοψε στη μεσαία κολόνα και να κόλλησε εκεί μια κρεβατοκάμαρα. Είναι σαν τρία αυτοκίνητα σε ένα.

Ήταν ένα πολυτελές σπορ αυτοκίνητο 2+2 θέσεων με τον κινητήρα 2.5 λίτρων Triumph PI, το οποίο προσέβαλε ένα ακόμη ζωύφιο του ζωικού βασιλείου, το αλογάκι της Παναγίας (mantis, στα ελληνικά). Το 1997 θα έβγαινε και η επόμενη γενιά του, που κατάφερε ένα τρομερό βήμα εξέλιξης: έκανε άσχημο και το ρύγχος του.

Plymouth Prowler (1997)

Εκκεντρικό. Τι να πρωτοκοιτάξει κανείς, και να μην τυφλωθεί. Την ανάποδη καρίνα, που είναι το αμάξωμά της; Τη γρίλια που μοιάζει με ψησταριά; Τα αλλήθωρα φώτα; Τους προφυλακτήρες, που είναι σαν κάποιος να τους θυμήθηκε λίγο πριν ανοίξει το διακόπτη της παραγωγής του Prowler; Την καμπούρα της σκληρής του οροφής;

Πρόκειται για ένα IndyCar ανοιχτών τροχών, ντυμένο για τις απόκριες γκάνγκστερ της ποτοαπαγόρευσης. Οι σχεδιαστές της Chrysler, πάντως, όταν το σχεδίαζαν δεν φαίνεται να είχαν πρόβλημα να βρουν αλκοόλ. Ο σχεδιαστής του, Thomas C. Gale, είχε πάθος με τα hot-rods της δεκαετίας του '30, το σχεδίασε το 1993, και κατά έναν αδιανόητο τρόπο πήρε την έγκριση της διοίκησης της DaimlerChrysler να βγει στην παραγωγή. Κατασκευάστηκαν 11.702 αντίτυπα.

Ghia Exner Bugatti T101C Roadster (1965)

Πίσω από το ρύγχος, που μοιάζει με μια παράξενη αυτοκινητική νεκροκεφαλή, ή με κάποια φιγούρα της μεξικανικής Dia de Muertos, η Ghia Enxer T101C Roadster είναι ένα πανέμορφο αυτοκίνητο. Είναι το μοναδικό αντίτυπο του κόσμου, και μία από τις μόλις 7 «ειδικές» εκδόσεις της Bugatti 101 C στα τελειώματα της παραγωγής της. Η Ghia, συνεργάτις της Bugatti στην κατασκευή αμαξωμάτων, τη δημιούργησε για να τιμήσει τον Virgil Exner - έναν από τους καλύτερους σχεδιαστές μεταπολεμικά.

Πήρε το τελευταίο αντίτυπο της T101C (#101506), μείωσε το μήκος του σασί της κατά 46 cm και τοποθέτησε τον εν σειρά 8κύλινδρο κινητήρα 3.3 λίτρων της 101, ισχύος 133 hp. Η μοναδική αυτή Bugatti παρουσιάστηκε στο σαλόνι του Τορίνου το 1965 και βρισκόταν στην ιδιοκτησία του Virgil Exner μέχρι το 1989. Αν δεν ήταν για το ρύγχος της, πιθανότατα θα βρισκόταν στη λίστα των ομορφότερων αυτοκινήτων του περασμένου αιώνα.